(Rm 4,20-25; Lc 12,13-21)
Tin mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Luca
Khi ấy, có một người trong đám đông nói với Đức Giêsu: “Thưa Thầy, xin Thầy bảo anh tôi chia gia tài cho tôi”. Người đáp: “Này anh, ai đã đặt tôi làm người xử kiện hay người chia gia tài cho các anh?” Rồi Người nói với họ: “Anh em phải coi chừng, phải giữ mình khỏi mọi thứ tham lam, vì đời sống con người không phải nhờ của cải mình có mà được an toàn đâu”.
Sau đó, Người kể cho họ một dụ ngôn này: “Có một nhà phú hộ kia, ruộng đất sinh hoa lợi dồi dào. Ông ta nghĩ bụng: ‘Tôi sẽ làm gì đây? Vì tôi còn chỗ đâu mà cất lúa và của cải!’ Rồi ông ta nói: ‘Tôi sẽ làm thế này: phá những kho lúa cũ đi, xây những cái lớn hơn, rồi chất tất cả lúa ngũ cốc và của cải tôi vào đó. Bấy giờ tôi sẽ nhủ lòng tôi: Hồn tôi ơi, của cải đã có nhiều, đủ dùng cho bao năm. Cứ nghỉ ngơi, ăn uống vui vẻ đi!’
Nhưng Thiên Chúa phán với ông ta: ‘Đồ ngốc! Nội đêm nay, người ta sẽ đòi lại mạng ngươi, thì những gì ngươi sắm sẵn đó sẽ về tay ai?’
Đức Giêsu kết luận: “Đời kẻ nào lo tích trữ của cải cho mình, mà không lo làm giàu trước mặt Thiên Chúa, thì cũng như vậy đó”.
Suy niệm
Bài đọc I và đoạn Phúc Âm hôm nay đặt ra hai lối sống tương phản tuyệt đối, mời gọi chúng ta xét mình về nơi đặt niềm tin và hy vọng cuối cùng: tin vào Thiên Chúa hay tin vào của cải vật chất.
Thánh Phao-lô giới thiệu tổ phụ Áp-ra-ham như một người anh hùng của niềm tin. Cuộc đời ông không hề dễ dàng, luôn bấp bênh nay đây mai đó, không hề có "bảo đảm trần gian" nào. Thậm chí, lời hứa về một dòng dõi đông đúc cũng dường như vô lý khi ông và vợ đã quá tuổi già.
Nhưng Áp-ra-ham không nao núng. Ông không bị cản trở bởi hiện tại hay những giới hạn của thân xác con người. Ông đặt cược toàn bộ sự tồn tại của mình vào sự thành tín của Thiên Chúa. “Ông không chút nghi nan về lời Thiên Chúa hứa, nhưng vững vàng trong đức tin, tôn vinh Thiên Chúa. Ông hoàn toàn xác tín rằng: Thiên Chúa có quyền thực hiện điều Người đã hứa”. (Rm 4,20-21)
Chính sự tin tưởng tuyệt đối này đã giúp Áp-ra-ham nhận được phần thưởng tồn tại đời đời: ông trở thành tổ phụ của vô số người tin, và cuộc đời ông trở thành một ảnh hưởng tông đồ cho mọi thế hệ.
Đối lập với Áp-ra-ham, dụ ngôn trong Phúc Âm kể về người phú hộ chỉ biết tích trữ cho riêng mình. Người này không phải là người lười biếng; ông ta làm ăn hiệu quả đến mức ruộng đất sinh hoa lợi dồi dào. Tội lỗi của ông không phải là sự giàu có, mà là tham lam và tính ích kỷ đi kèm với nó.
Người phú hộ chỉ thốt lên những từ ngữ xoay quanh bản thân: “Tôi sẽ làm gì đây? Tôi sẽ làm thế này… cất lúa và của cải tôi vào đó… Tôi sẽ nhủ lòng tôi: Hồn tôi ơi…” Ông hoàn toàn quên đi Thiên Chúa và tha nhân. Ông nhầm lẫn giữa sống còn (có tài sản) và ý nghĩa đời sống (làm giàu trước mặt Thiên Chúa). Ông tưởng rằng đã có nhiều của cải là đủ, nhưng cái mà ông thiếu lại là thời gian và linh hồn.
Đức Giêsu không chỉ từ chối làm trọng tài chia gia tài, mà Ngài còn cảnh báo về cạm bẫy của sự tham lam, một hình thức của tội thờ ngẫu tượng:
“Tham lam là một ham muốn quá mức các của cải trần gian. Nó là một hình thức của tội thờ ngẫu tượng, vi phạm Giao ước của Thiên Chúa và hủy hoại tình yêu đối với Ngài”.
Qua dụ ngôn, Chúa Giêsu dạy rằng: giá trị đích thực của cuộc đời nằm ở những gì chúng ta đã cho đi, đã sống cho Thiên Chúa, chứ không phải những gì chúng ta tích trữ lại.
Câu chuyện minh họa
Tại một thị trấn nhỏ, có hai người đàn ông giàu có sống cạnh nhau.
Người thứ nhất là ông Hùng. Ông nổi tiếng vì sự khôn ngoan kinh doanh, nhưng luôn khư khư giữ mọi thứ cho mình. Ông dành cả đời để tích lũy vàng bạc và xây một căn hầm kiên cố, tối tân dưới nhà để chứa của cải, chỉ tin tưởng vào sự an toàn vật chất.
Người thứ hai là ông An. Ông cũng giàu có, nhưng thường xuyên dùng lợi nhuận để xây trường học, giúp đỡ người nghèo và chăm sóc các giáo xứ. Ông nói: “Tôi không cất giữ của cải trong tay mình, mà gửi chúng vào kho trên trời”.
Một đêm, ông Hùng đột ngột qua đời. Dân làng thấy gia đình ông cố gắng mang theo một ít vàng vào quan tài, nhưng luật pháp và kích thước chiếc quan tài không cho phép. Cuối cùng, ông Hùng được chôn cất với hai bàn tay nắm chặt, nhưng hoàn toàn trống rỗng.
Vài năm sau, khi ông An qua đời, hàng trăm người nghèo, học sinh và bệnh nhân đã đi theo tiễn đưa ông. Họ nói: “Ông An không mang theo gì, nhưng ông đã mang theo tất cả chúng tôi. Ông đã làm giàu trước mặt Thiên Chúa”.
Lời cảnh báo của Chúa Giêsu vẫn còn nguyên giá trị trong xã hội tiêu dùng hiện đại. Ngày nay, sự "tham lam" không chỉ là tích trữ mà còn là sự ám ảnh về sự an toàn và sự phụ thuộc vào tương lai vật chất. Nhiều Kitô hữu sống trong sự lo lắng triền miên về tiền bạc, sự nghiệp, hay hưu trí, đến mức quên đi việc làm giàu cho linh hồn mình.
Sống cho Thiên Chúa là sống từng ngày với thái độ của Áp-ra-ham: sẵn sàng từ bỏ những bảo đảm nhân loại để cậy dựa vào Lời Hứa của Thiên Chúa.
Làm giàu trước mặt Thiên Chúa không đòi hỏi chúng ta phải từ bỏ công việc hay tài sản, mà đòi hỏi sự chuyển hướng:
Chuyển hướng Mục đích: Biến công việc và của cải thành công cụ để phục vụ Nước Trời và tha nhân, thay vì xem chúng là mục đích cuối cùng của đời sống.
Chuyển hướng Thời gian: Dành những "kho lúa" quý giá nhất của đời mình (thời gian, năng lực, tài năng) để phụng sự Chúa, thông qua việc tham dự Thánh Lễ, cầu nguyện và làm bác ái.
Chuyển hướng Nhận thức: Nhận ra rằng kho tàng thật của chúng ta chính là mối tương quan với Thiên Chúa, được nuôi dưỡng qua Bí tích Thánh Thể.
Câu hỏi xét mình
Trong những quyết định lớn của đời sống (mua sắm, đầu tư, làm việc), tôi có thường đặt câu hỏi: "Điều này có giúp tôi làm giàu trước mặt Thiên Chúa không?" hay tôi chỉ hỏi: "Điều này có mang lại lợi ích cho bản thân tôi không?"
Tôi có đang tích trữ quá nhiều sự lo lắng về tương lai vật chất mà quên đi sự an bài quan phòng của Thiên Chúa không? Niềm tin của tôi có đủ mạnh để "tôn vinh Thiên Chúa" như Áp-ra-ham, ngay cả khi đối diện với những điều dường như bất khả thi?
Trong tuần này, tôi sẽ thực hiện một hành động cụ thể nào để chia sẻ "hoa lợi dồi dào" của mình (thời gian, tiền bạc, kỹ năng) với tha nhân, thay vì chỉ nhủ lòng mình "cứ nghỉ ngơi, ăn uống vui vẻ đi"?
