Chuyện chiều Chúa nhật:
“Trên Thiên đàng không có lá để quét”
(09.11.2025)
Cơn bão thứ 13 năm 2025 mang tên Kalmaegi. Trong ngôn ngữ của xứ “Kim Chi”, Kalmaegi là chim hải âu – mòng biển. Hải âu là loài chim biển, có sức bền bĩ, bay cả ngày không ngừng nghỉ. Biển cả là nơi sinh sống của hải âu. Đối với các thủy thủ, hải âu là biểu tượng của sự may mắn, tinh tế và ý chí. Chim hải âu cũng là một đài khí tượng dự báo thời tiết, cảnh báo về bão, gió và mưa.
Khoảng 17 giờ chiều ngày 06.11.2015, Hải Âu bắt đầu vào sân khấu đất liền ca bài “bão nổi lên rồi” ở khu vực Qui Nhơn. Hải Âu ca rất đúng nhịp: Bắt đầu là gió nhẹ, mưa nhẹ, rồi gió tăng dần nhịp điệu, mạnh dần lên, lên đến đỉnh làm cho cây lâu năm nghiêng, tôn bay, ngói không chịu ở trên mái nhà… Hải Âu bay lượn trên bầu trời cao xa một lúc lâu, bài nhạc nhẹ “những bước chân âm thầm” được vang êm trên sân khấu. Rồi Hải Âu ca hát trở lại, nhịp điệu dồn dập, theo ngôn ngữ của ông bà đó là “lại nồm”, đúng quy trình của một trận bão. Đoạn “lại nồm” này làm cho những cây vóc dáng khổng lồ, kiêu sa, to con lớn xác đến những cây “liễu yếu đào tơ” trong thành phố ngã rạp, xác xơ. Khi Hải Âu rời khỏi sân khấu, Hải Âu không để xanh tươi, êm đềm bóng mát ở lại phía sau mà mang theo tất cả. Hải Âu để lại xơ xác, tan tác cho Thành phố Qui Nhơn (cũ), thành phố được 02 lần vinh danh “Thành phố du lịch sạch Asian” với Nhơn Hải – Hòn Khô, Kỳ Co – Eo Gió, Ghềnh Ráng Tiên Sa, Cù Lao Xanh… và vừa mới rặt ròng vào ngày 21.10.2025, Tạp chí du lịch Australia Lonely Planet công bố danh sách “Best in Travel 2026”, giới thiệu 25 điểm đến hàng đầu trong năm tới, trong đó có Qui Nhơn. Hải Âu thuộc nhuần nhuyễn truyện Kiều, thấm trong xương máu, nên đối xử thật công bằng “đã mang lấy nghiệp vào thân – cũng đừng trách lẫn trời gần trời xa”.
Trung Tâm Thánh Thể và Thánh Mẫu giáo phận Qui Nhơn, ở chân núi Xuân Vân, trong vùng “Ghềnh Ráng Tiên Sa”, cây cối gãy đổ ngổn ngang. Vì không phải là một giáo xứ nên không có giáo dân, không có người chuyên môn leo trèo cầm cưa xích (cưa lốc). Những nhóm thợ chuyên môn này tranh thủ nhận hợp đồng những nơi “thơm hơn”, mình biết vậy nên để anh em thoải mái “kiếm chút cháo”. Một vài bà con lèo tèo, chân yếu tay què, dùng rựa dọn những cành nhỏ cho có lối đi. Hai cộng đoàn nữ tu học viện, tay “không bắt giặc”, không có rựa nhưng chỉ có đôi tay mềm mại, quét lá, ôm những cành cây nhỏ, gom lại đem lên đầu dốc. Lên lên xuống xuống đường đi dốc dác, dù đôi chân dẻo dai của tuổi trẻ nhưng cũng phải “chùn chân, mỏi gối”. Chiều thứ Sáu (07.11), các nữ tu Nữ Tỳ, chiều thứ Bảy (08.11), các nữ tu Mến Thánh Giá. Sáng Chúa Nhật (09.11) mới có mấy anh thợ chuyên môn, leo trèo, bám cành như khỉ trên rừng. Chỉ được buổi sáng, buổi chiều các anh đi kiếm chút “thơm thơm”. Sáng thứ Hai (10.11), các anh mới trở lại. Các anh đã đuối sức. May quá! Như Chúa Giêsu trên đường thánh giá, có các phụ nữ thành Giêrusalem đi theo Chúa. Những phụ nữ này là những công nhân, buôn bán… bị lệ thuộc giờ sinh hoạt xã hội, giờ thờ phượng ở giáo xứ không phù hợp với họ. Những phụ nữ này yêu mến Chúa Giêsu Thánh Thể, yêu mến Mẹ Maria, thường kinh lễ, chầu Thánh Thể ở Trung Tâm Thánh Thể và Thánh Mẫu, họ tiếp sức, họ dọn dẹp đến “ngày thứ Ba” (11.11), mọi sự tương đối ổn.
Chiều Chúa Nhật, lối đi từ cổng du lịch đến cổng Trung Tâm Thánh Thể và Thánh Mẫu vừa được “thông xe kỹ thuật”, xe máy chạy lên tới nơi. Mừng quá. Mấy ngày trước, toàn bộ hàng cây xà cừ ngã lấp đường. Mình đang loay hoay chuẩn bị ánh sáng đèn pin cho lễ tối. Ngoài kia có tiếng anh bảo vệ khu du lịch “có điện rồi cha ơi”. Bật công tắc bóng điện, bụp sáng. Mừng quá sức, vậy là tối nay có ánh sáng, có âm thanh như mọi khi.
Đang hít chút hơi thanh thản mừng, mình nghe tiếng chổi quét lá ở sân Đức Mẹ. Mình thấy cô gái quét lá, mình lên tiếng, “Mẹ Maria có đứa con gái như vậy, Mẹ nhờ lắm đó”. Cô nhìn và cười trong veo. Anh chàng cũng đang quét lá, “vợ con đó ông cố”. “Mẹ có đứa con trai như con, Mẹ vui lắm đó”. Anh lên tiếng nhanh như chớp, “trên thiên đàng đâu có lá để quét đâu ông cố”.
“Trên thiên đàng đâu có lá để quét đâu ông cố”. Một câu nói bộc phát của một thanh niên có “số má” lêu lổng, trốn học, làm hao hụt vốn roi đòn của mẹ cha ở vùng Ghềnh Ráng này. Mình biết chàng này từ hơn 15 năm về trước. Được chú Sáu Phương cho hai cây thô (có hoa như bông trang) trên rẫy sau nghĩa địa Phật Giáo, buổi sáng nọ mình đi bứng, mình chở một chàng đàn anh của anh thanh niên này. Chiều tối, mình dặn chàng đàn anh, “con dấu mấy cây xà beng để mai lên làm tiếp”; chàng đàn anh đáp, “ông cố yên chí đi, hồi sáng ông cố chở con, mấy cây xà beng trên vai con, đàn em con nó thấy hết rồi, không đứa nào dám đụng vô đâu”. Mình nhắc lại sự việc này để biết chút quá khứ chàng thanh niên quét lá trước Đức Mẹ.
Trong lúc chuyện trò, tâm sự, chàng thanh niên quét lá thỏ thẻ: “Ông cố ơi, con được ơn Đức Mẹ nhiều lắm. Có lần con nhìn Đức Mẹ ở hang đá này, con thấy gương mặt Mẹ hiền hậu quá, hai mắt Mẹ sao cứ nhìn con. Con quyết đổi đời. Con lo làm ăn, không nghề nghiệp, đụng đâu làm đó. Khi con cưới vợ, hai vợ chồng con đúng là hai bàn tay trắng. Nay vợ chồng con có cơm ăn áo mặc, có nhà ở… Hiện nay vợ chồng con bán quán ăn ở đường Thành Thái. Mọi sự nhờ Mẹ đó ông cố”.
“Trên thiên đàng đâu có lá để quét đâu ông cố”. Một câu nói của chàng thanh niên không học thần học, triết học nhưng lại thể hiện triết lý và thần lý rất chắc nịch. Đúng trên hết mọi sự đúng. Thiên đàng làm gì có chuyện phải đổ mồ hôi sôi bong bóng, thiên đàng làm gì có chuyện chai tay còng lưng, thiên đàng làm gì có chuyện “người ta đi cấy lấy công – tôi nay đi cấy còn trông nhiều bề”…
“Trên thiên đàng đâu có lá để quét đâu ông cố”. Một lời bộc phát mỏng nhẹ như tờ giấy mà nặng như cả cuộc đời. Bao lâu đôi bàn tay còn rọ rạy là còn phải ra tay xây dựng cuộc đời, xây dựng gia đình, xây dựng xã hội, xây dựng Giáo hội. Đó cũng là công cuộc xây dựng để mở con đường vành đai đi tới thủ đô nước trời.
“Trên thiên đàng đâu có lá để quét đâu ông cố”. Đó là âm thanh của sự sống, của đức tin, của tình yêu nơi một chàng kitô hữu trẻ. Quét lá, một công việc tầm thường nhưng không làm chàng nhỏ lại, mà khiến tấm lòng chàng rộng ra. Chàng là mẫu người không bị thú vui cuộc đời xô ngã dù có thời gian chàng bị cuốn vào với tốc độ đã vượt qua ngưỡng có thể thu hồi.
“Trên thiên đàng đâu có lá để quét đâu ông cố” là nội dung tóm tắt bài giảng của chàng thanh niên quét lá giảng cho mình nghe khi chiều muộn ngày Chúa Nhật, thấm thía làm sao, sâu lắng làm sao, không để đâu cho hết. Lễ tối Chúa Nhật hôm đó, lễ kính Đền thờ Thánh Gioan Latêranô, mình phát lại bài giảng của chàng thanh niên quét lá khi chiều cho cộng đoàn, nhiều người đăm chiêu lắng nghe, gật đầu.
Cám ơn con. Một thanh niên công giáo có một bài giảng về đức tin và tình yêu thuộc hàng “đỉnh của chóp”.
Lm. Gioan Võ Đình Đệ
