Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo thánh Luca (Lc 11,37-41)
Khi ấy, lúc Chúa Giêsu còn đang nói, thì có một người biệt phái mời Người dùng bữa tại nhà ông. Người đi vào và ngồi bàn ăn. Nhưng người biệt phái ngạc nhiên, nghĩ trong lòng rằng tại sao Người không rửa tay trước khi dùng bữa.
Bấy giờ Chúa phán cùng ông ấy rằng: “Này các ông, những người biệt phái, các ông lau rửa bên ngoài chén đĩa, nhưng nội tâm các ông đầy tham lam và gian ác. Hỡi những kẻ ngu dại, chớ thì Ðấng đã tạo thành cái bên ngoài, lại chẳng tạo thành cả cái bên trong sao? Hãy đem những cái bên trong ra mà bố thí, thì mọi sự sẽ nên trong sạch cho các ông”.
Suy niệm
Tin Mừng hôm nay thuật lại câu chuyện Chúa Giêsu được một người Pharisêu mời dùng bữa. Nhìn bề ngoài, đây là cử chỉ hiếu khách, tưởng chừng xuất phát từ lòng quý mến. Nhưng thực ra, ẩn sau đó là thái độ dò xét, soi mói. Người Pharisêu “lấy làm lạ” khi thấy Chúa Giêsu không thực hiện nghi thức rửa tay trước bữa ăn, một tập tục được họ coi là dấu chỉ của sự thanh sạch.
Chính từ sự “ngạc nhiên” này, Chúa Giêsu vạch trần căn bệnh sâu kín mà Người muốn chữa lành: bệnh giả hình.
“Các ông rửa sạch bên ngoài chén đĩa, nhưng bên trong các ông lại đầy tham lam và độc ác.” (Lc 11,39)
Người Pharisêu và các kinh sư là những người hiểu biết Luật Torah hơn ai hết, nhưng họ lại bị trói buộc trong sự hình thức. Họ chăm chút từng chi tiết bên ngoài: bát đĩa, y phục, nghi thức… mà quên đi nội tâm, nơi Thiên Chúa thật sự ngự trị.
Đức Giêsu thẳng thắn gọi họ là những “mồ mả tô vôi”: bên ngoài có vẻ đẹp đẽ, nhưng bên trong đầy xương người chết (x. Mt 23,27).
Giả hình không chỉ là lỗi của người Pharisêu, mà còn là căn bệnh của mọi thế hệ, kể cả chúng ta hôm nay. Khi tôn giáo bị biến thành một màn trình diễn, khi ta làm việc lành để được khen, cầu nguyện để được nhìn thấy, phục vụ để được tán dương, thì niềm tin đã bị méo mó.
Chúa Giêsu nhìn thấu tâm hồn, không phải để kết án, mà để giải thoát chúng ta khỏi lớp vỏ đạo đức giả. Bởi đằng sau sự giả hình ấy là một nỗi sợ: sợ mất mặt, sợ thua thiệt, sợ không được người khác công nhận. Và sâu hơn nữa, là sự thiếu niềm tin vào Tình Yêu Thiên Chúa, Đấng đã nhìn thấy ta như ta là.
Thánh Phaolô trong thư Rôma giúp ta hiểu cội rễ sâu xa của tội lỗi: “Họ đã biết Thiên Chúa, nhưng không tôn vinh Người như Thiên Chúa.” (Rm 1,21) Đó không phải là sự thiếu hiểu biết, mà là cố tình khước từ Sự Thật. Biết Thiên Chúa, nhưng không để Người làm chủ đời mình. Hiểu Lề Luật, nhưng lại dùng chính Lề Luật để củng cố cái tôi và vị thế của mình. Phaolô gọi đó là “hãm cầm Sự Thật bằng bất chính” (Rm 1,18).
Sự giả hình chính là một hình thức hãm cầm tinh vi nhất: biến điều tốt lành thành công cụ phục vụ bản thân. Như thế, giả hình không chỉ là sự giả vờ, mà là một sự phản bội Sự Thật, khiến tôn giáo trở thành một sân khấu, còn Thiên Chúa trở thành một vai phụ trong cuộc đời ta.
Chúa Giêsu không kết án, nhưng đưa ra một phương thuốc ngắn gọn mà triệt để: “Hãy cho đi những gì mình có, thì bỗng nhiên mọi sự sẽ nên thanh sạch cho các ông.” (Lc 11,41)
“Cho đi” ở đây không chỉ là bố thí vật chất, mà là thái độ nội tâm, biết mở lòng, chia sẻ, quảng đại và buông bỏ. Cho đi là hành động của đức ái, là cách chữa lành tận gốc lòng tham lam và tính ích kỷ. Khi ta dám cho đi, lòng ta được giải thoát khỏi sợ hãi, khỏi sự dính bén vào bản thân, và khi đó tâm hồn trở nên trong sạch. “Mọi sự sẽ nên thanh sạch”, không phải vì tay ta sạch, mà vì tim ta sạch.
Đức ái chính là dấu chỉ đích thực của sự thanh sạch, vượt xa mọi nghi thức rửa tay hay tuân giữ bên ngoài.
Chúa Giêsu là Sự Thật (Ga 14,6). Chỉ khi ta để Ngài chiếm trọn lòng mình, Sự Thật ấy mới có thể giải thoát ta khỏi sự giả hình.
Bởi thế, đời sống Kitô hữu không chỉ là “giữ đạo” mà còn là sống đạo, nghĩa là để cho Sự Thật thấm vào mọi hành động, để phục vụ gắn liền với chiêm niệm, để bác ái đi đôi với khiêm nhu. Khi đó, mọi việc ta làm, dù nhỏ bé nhất, cũng trở thành hành vi thờ phượng đích thực. “Cho đi những gì mình có” không chỉ là chuyện tiền bạc, mà là trao ban chính mình:
Cho đi thời gian để lắng nghe một người đang buồn.
Cho đi sự kiên nhẫn khi đối diện với người khó chịu.
Cho đi sự tha thứ, dù trong lòng còn tổn thương.
Cho đi lòng nhân hậu, dù thế gian vẫn dửng dưng.
Chính trong những hành động ấy, ta “giải thoát Sự Thật” khỏi bị giam giữ trong lớp vỏ hình thức. Khi ấy, đời sống ta sẽ trở nên thanh sạch nhờ công chính của Đức Kitô, chứ không nhờ công trạng của bản thân.
Câu chuyện minh họa: Chiếc chén sáng và tấm lòng sạch
Có người thợ bạc nổi tiếng, ai cũng khen những chiếc chén ông làm ra sáng bóng, tinh xảo. Một hôm, có người hỏi:
– “Bí quyết nào khiến ông làm được những chiếc chén đẹp đến thế?”
Ông đáp:
– “Tôi không đánh bóng mặt ngoài, mà đánh sáng lòng trong. Khi lòng trong sáng, ánh sáng tự nó phản chiếu ra ngoài.”
Đức tin cũng vậy. Chúng ta không cần cố đánh bóng vẻ ngoài của mình, chỉ cần giữ cho lòng trong sạch; ánh sáng của Thiên Chúa sẽ tự tỏa ra nơi ta.
Câu hỏi xét mình
Trong đời sống đạo, tôi có quá chú trọng đến hình thức (lời nói, cử chỉ, cách thể hiện đạo đức) mà quên đi việc thanh luyện tâm hồn không?
Tôi có đang để cho sự tham lam, ích kỷ hay kiêu ngạo, được che đậy dưới lớp áo đạo đức, làm vẩn đục nội tâm mình không?
Tôi có thực hành “cho đi những gì mình có”, thời gian, lòng thương xót, sự tha thứ, như một hành động thanh tẩy nội tâm mỗi ngày không?
Lạy Chúa Giêsu,
Chúa nhìn thấu tận tâm hồn con.
Xin thanh tẩy con khỏi thói giả hình và kiêu ngạo,
để con biết sống chân thành trước mặt Chúa và anh em.
Xin dạy con biết “cho đi những gì con có”
không chỉ của cải, mà cả tình thương và sự tha thứ
để chính con được nên thanh sạch trong ánh sáng của Chúa.
Xin cho con mỗi ngày trở nên giống Chúa hơn,
hiền lành, khiêm nhường và thật lòng yêu mến.
Amen.
