Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo thánh Luca (Lc 11,47-54)
Khi ấy, Chúa phán: “Khốn cho các ngươi! Hỡi những người xây cất mồ mả các tiên tri, mà tổ phụ các ngươi đã giết chết. Thật, các ngươi làm chứng và tán thành những hành động của tổ phụ các ngươi: vì thực ra họ đã giết các vị tiên tri, còn các ngươi thì xây mồ mả cho họ. Bởi đó mà sự Khôn Ngoan của Thiên Chúa đã nói: Ta sẽ sai đến với chúng các tiên tri và các tông đồ, trong số các vị đó, người thì chúng giết đi, người thì chúng bách hại, khiến cho dòng giống này sẽ bị đòi nợ máu của tất cả các tiên tri đã đổ ra từ lúc tạo thành vũ trụ, kể từ máu của Abel cho đến máu của Giacaria, người đã bị sát hại giữa bàn thờ và thánh điện. Phải, Ta bảo các ngươi, dòng giống này sẽ bị đòi nợ máu. Khốn cho các ngươi! Hỡi những tiến sĩ luật, vì các ngươi cất giữ chìa khoá sự hiểu biết. Chính các ngươi đã không được vào, mà những người muốn vào, các ngươi đã ngăn cản họ lại”.
Khi người phán bảo cùng các biệt phái và tiến sĩ luật những lời đó, thì họ bắt đầu oán ghét Người một cách ghê gớm, và chất vấn Người về nhiều vấn đề, cố gài bẫy Người để may ra bắt bẻ được lời gì do miệng Người thốt ra chăng.
Suy niệm
Trong những lời chúc dữ cuối cùng của mình, Đức Giêsu cho thấy một chân lý nghiêm khắc: tội lỗi không bao giờ là chuyện riêng tư, mà luôn mang tính liên đới, nối kết từ thế hệ này sang thế hệ khác.
Ngài nói với các Kinh sư và Pharisêu: “Máu của mọi ngôn sứ đã đổ ra từ tạo thiên lập địa sẽ đổ xuống trên thế hệ này” (Lc 11,50).
Từ Ađam và Evà, tội lỗi đã “đâm rễ” trong nhân loại như một dòng chảy độc. Nó sinh ra sự chia rẽ ở tháp Babel, bạo lực nơi Cain giết Aben, và sự chạy trốn khỏi Thiên Chúa, như Ađam trốn sau bụi cây khi nghe tiếng Chúa gọi.
Tội không chỉ là hành vi chống lại một điều luật, nhưng là sự khước từ Tình Yêu, là chọn lựa sống xa khỏi Ánh Sáng của Thiên Chúa. Và như thế, con người chống lại Lời Chúa bằng nhiều cách: từ việc giết hại các ngôn sứ, đến việc giả hình tô vẽ sự thánh thiện bên ngoài trong khi nội tâm xa rời Thiên Chúa.
Các Kinh sư và Pharisêu bị Đức Giêsu kết án vì sự giả hình tinh vi và tự mãn thiêng liêng. Họ xây mồ cho các ngôn sứ (Lc 11,47), tưởng là để tỏ lòng tôn kính, nhưng thực ra là tiếp nối hành động giết các ngôn sứ của cha ông, chỉ khác ở hình thức. Họ hãm cầm “chìa khóa tri thức” (Lc 11,52), là Lời Chúa và ý nghĩa thật của Lề Luật. Họ không bước vào Nước Trời, mà còn ngăn cản người khác đến với Thiên Chúa.
Ngày nay, tội lỗi ấy vẫn hiện diện, chỉ thay đổi dáng vẻ. Chúng ta không giết người bằng gươm giáo, nhưng có thể giết bằng sự kiêu ngạo tôn giáo, bằng lời phán xét, bằng thái độ làm cho người khác sờn lòng tin.
Đó là tội lỗi tinh vi nhất, tội nhân danh tôn giáo để che giấu lòng ích kỷ, để tự tôn mình mà vô tình đẩy người khác ra xa ơn cứu độ.
Chính vì sự liên đới này mà Đức Giêsu nói: “Máu của tất cả những người công chính, từ Aben đến Dacaria, sẽ đổ xuống trên thế hệ này” (x. Lc 11,51).
Tội lỗi, dẫu phạm ở đâu, đều góp phần vào dòng chảy tăm tối của thế giới. Mỗi khi ta quay lưng với sự thật, im lặng trước bất công, hay giả vờ đạo đức, ta cũng đang xây thêm một viên đá cho nấm mồ của các ngôn sứ.
Giáo Lý Hội Thánh Công Giáo khẳng định: “Tội lỗi là hành vi cá nhân; nhưng, do liên đới, mỗi tội lỗi đều ảnh hưởng đến người khác. Người ta có thể gọi tội lỗi đó là tội có ảnh hưởng xã hội.” (GLHTCG, số 1869)
Mỗi hành vi tội lỗi, dù kín đáo, cũng làm tổn thương Thân Thể mầu nhiệm của Đức Kitô.
Một lời nói dối, một hành vi thiếu công bằng, một cử chỉ lạnh lùng vô cảm… đều gieo thêm bóng tối vào cộng đoàn đức tin.
Ngược lại, mỗi việc thiện nhỏ bé, mỗi hành động yêu thương lại là một ánh sáng nối liền nhân loại với nguồn ơn cứu độ.
Tội lỗi của thế giới hôm nay, bạo lực, dối trá, khép kín, chủ nghĩa tiêu thụ, sự vô cảm trước nỗi đau người khác, đều là hậu quả của tội liên đới, của một nhân loại vẫn chưa học biết yêu thương.
Giữa bóng tối của tội lỗi, Thánh Phaolô trong thư Rôma công bố một tin mừng rực sáng:
“Sự công chính của Thiên Chúa đã được biểu lộ, không cần Lề Luật” (Rm 3,21).
Con người không thể tự cứu mình. Dù cố gắng giữ luật cách hoàn hảo, chúng ta vẫn không thể tự công chính hóa bản thân, vì “mọi người đều đã phạm tội và bị tước mất vinh quang Thiên Chúa” (Rm 3,23).
Chỉ có một con đường duy nhất: Ân Sủng nhưng không của Thiên Chúa, được ban qua Đức Giêsu Kitô.
“Mọi người được nên công chính nhờ ân sủng, nhờ sự cứu chuộc trong Đức Kitô Giêsu.” (Rm 3,24)
Đức Giêsu đã tự hiến mình làm của lễ đền tội trên thập giá, hòa giải con người với Thiên Chúa, phục hồi mối tương quan bị gãy đổ từ Ađam.
Đây là công trình cứu độ tuyệt hảo, nơi Công Bình và Tình Thương gặp nhau, nơi Luật được hoàn tất trong Tình Yêu.
Sự công chính hóa không phải phần thưởng cho người giữ luật, mà là ơn nhưng không dành cho những ai tin:
“Sự công chính của Thiên Chúa được ban cho mọi kẻ tin vào Đức Giêsu Kitô” (Rm 3,22).
Đức tin là chìa khóa mở cửa Nước Trời, là thái độ khiêm tốn đón nhận ơn cứu độ, chứ không phải là tự mãn vì công trạng riêng.
Người Pharisêu tìm cách tự cứu bằng việc làm, còn người tin thì được cứu bằng đức tin vào Tình Yêu.
Tội lỗi khiến con người chạy trốn Thiên Chúa; đức tin giúp ta quay lại và tín thác.
Tội lỗi là nấm mồ chôn giấu sự thật; đức tin là cánh cửa mở ra sự sống.
Câu chuyện minh họa: Hai chiếc búa và công trình vĩ đại
Hai người đàn ông cùng đến tham quan một công trường xây dựng ngôi đền lớn.
Người thứ nhất hỏi một công nhân:
– “Anh đang làm gì vậy?”
Người công nhân đáp, giọng mệt mỏi:
– “Tôi đang đập búa, công việc cực nhọc mỗi ngày.”
Người thứ hai hỏi một công nhân khác cùng làm việc:
– “Còn anh, anh đang làm gì?”
Người ấy mỉm cười:
– “Tôi đang góp phần xây dựng một ngôi đền vinh quang cho Thiên Chúa, nơi mọi người sẽ tìm thấy bình an.”
Hai người, hai chiếc búa, cùng một công việc, nhưng khác nhau ở niềm tin và mục đích.
Tội lỗi là khi ta đập búa vì cái tôi, làm việc mà không thấy ý nghĩa, chỉ thấy mệt mỏi và ích kỷ.
Đức tin là khi ta làm việc với niềm vui, biết rằng mình đang cộng tác vào công trình cứu độ của Thiên Chúa.
Người Pharisêu “xây mồ” để tôn vinh quá khứ, nhưng vô tình chôn vùi sự sống của Thiên Chúa trong hiện tại.
Người có đức tin “xây mồ” để chôn đi con người cũ, để sống lại với Đức Kitô trong niềm tin và lòng mến.
Phạm tội là bước theo dấu chân của Ađam và Evà, chạy trốn tình yêu, trốn tránh ánh sáng. Nhưng Đức Kitô đã đi tìm ta, gọi tên ta, và đưa ta về lại mái nhà của Thiên Chúa.
Hôm nay, ta được mời gọi hoán cải không phải vì sợ án phạt, mà vì đã được cứu chuộc trong tình yêu. Đức tin không chỉ là tuyên xưng ngoài môi miệng, mà là chấp nhận để Thiên Chúa hành động trong ta, qua Bí tích Hòa Giải, Thánh Thể, và trong từng việc nhỏ bé của đời sống.
Mỗi lần rước lễ, ta tuyên xưng: “Con tin vào Tình Yêu của Chúa. Con đón nhận Công Chính của Ngài.” Và cùng lúc, ta chấp nhận chết đi con người cũ để sống đời mới trong Đức Kitô.
Câu hỏi xét mình
Tôi có đang vô tình đồng lõa với tội lỗi của thế gian, bằng sự im lặng, thỏa hiệp, hay giả hình?
Tôi có thật sự tin rằng ơn cứu độ là nhưng không, hay vẫn nghĩ mình phải tự công chính hóa bằng việc đạo đức hình thức?
Tôi có đang chôn dấu tội lỗi của mình bằng hoán cải và bí tích Hòa Giải, hay đang che giấu chúng dưới lớp sơn đạo đức?
Mỗi ngày, tôi có sống như người đang góp phần vào công trình cứu độ của Thiên Chúa, hay chỉ “đập búa” cho qua ngày?
Lạy Chúa Giêsu Kitô,
Chúa đã gánh lấy tội lỗi muôn đời để giải thoát chúng con khỏi bóng tối.
Xin giải thoát con khỏi sự giả hình, khỏi ảo tưởng tự cứu mình.
Xin cho con nhận ra tội lỗi không chỉ làm tổn thương con, mà còn làm tổn thương Thân Thể Hội Thánh.
Xin cho con biết tin tưởng vào ơn công chính nhưng không của Chúa,
biết hoán cải trong khiêm tốn và cộng tác trong công trình cứu độ.
Xin cho con biết sống đức tin bằng tình yêu,
để mọi việc con làm đều phản chiếu ánh sáng của Chúa trong thế giới hôm nay.
Amen.
